Ooit, alweer een jaar of twintig geleden, zat ik er zelf ook in. Onderweg in Tsjechie voor een oldtimer-rallye waarbij deze enorme bak ook zijn fikse steentjes bijdroeg. Enorm, want deze bijna Amerikaans aandoende Sovjet-limousine was 5.60mtr lang en had voorin een enorm dorstige V8 met een inhoud van bijna vijf liter (na 1960, 5,5 liter) die de loodzware auto net zo stil voortzeulde als de Yanktanks uit de jaren vijftig van de vorige eeuw. De Tsjaika (lees: Meeuw) was bedoeld om de Sovjet-leiders een auto te bezorgen die imponeerde. Net zo goed als Cadillac’s dat deden in het westen. De Tsjaika was niet voor gewone kameraden in het Sovjet-imperium bedoeld. Hij was voor staatshoofden en die kregen meer luxe geboden dan de gemiddelde berijder van een Lada of Wartburg in een hele vloot van die kleine voertuigen bij elkaar zou kunnen schrapen. De Tsjaika barstte letterlijk van het chroom en de auto liet zien dat niet alles wat van achter het ijzeren gordijn vandaan kwam op dit gebied rechthoekig hoefde te zijn. 
Men keek goed naar de indertijd in Amerika heersende trends en volgde die decent zonder dat gelijke gevoel van bombastich moeten zijn uit het oog te verliezen. Met 2,1 ton eigen gewicht was die Tsjaika best een hele auto. Heel wat regeringsleiders in de landen van het Oostblok lieten zich er graag in toewuiven, al waren vooral de Tsjechen meer geporteerd van hun eigen Tatra’s. In sommige landen had men zelfs speciale cabrioversies in gebruik die bij mooi weer goed figureerden tijdens de vele ‘spontane’ volksparades in het oosten van Europa. De Tsjaika kwam uit in 1958 en de Russen zetten deze luxe beul neer tijdens de Autosalon van Brussel. 
Ze hielden de wagen in min of meer ongewijzigde vorm in productie tot 1981. Toen reden de leden van het Politbureau in de Sovjet-Unie intussen al in nog grotere Zil’s. Maar de Tsjaika’s bleven vooral ministerieel vervoer en daardoor bleven heel wat van die wagens bewaard. Ook na de zgn. Wende in 1989. Opvallend was ook dat die Tsjaika zo goed was gebouwd dat de wagens ook ver na de omwentelingen nog steeds dienst doen als trouwauto of taxi. Met name in de vroegere DDR was men zeer geporteerd van deze Russische bakken, de kwaliteit vond men flink beter dan die van de later aangekochte Volvo’s en Citroens. Aardig is dat de Tsjaika geleverd kon worden met een automatische versnellingsbak die net als in oude Renaults voorzien was van druktoetsen in het dashboard. Dat drukken moest je dan wel doen na grondige bestudering van de Russische tekens die er op staan. Enige logica zat daar namelijk niet in. 
De enorme Tsjaika is een zeldzaamheid op de wegen van Europa. Af en toe acteren ze in films nog wel eens, een aantal verdween na de Wende richting Amerika om daar dienst te doen als decor in films. Zwart is de standaardkleur, maar er zijn ook andere kleuren bekend. Rood uiteraard en een enkele witte. Een heel bijzondere Russische auto met een uitzonderlijke styling en dito kwaliteit. Als klassieker best kostbaar. Een beetje goed exemplaar kost je al snel een mille of tien, vijftien. Maar reken niet op veel zuinigheid of op een goed geoliede onderdelenlogistiek.
Lees ook:Toyota made in Russia
Lees ook:Stoere Rus; de GAZ M20 Pobjeda
Lees ook:Voor de happy few in de Sovjet-Unie; GAZ-12 ZIM
Lees ook:Autohonger in het vroegere Oostblok
Lees ook:China is de grootste….
Wat een mooie oldie en een interessant achtergrond verhaal. Jammer dat er zo weinig exemplaren van uitgebracht zijn!
Het was een auto voor de Russische staatselite, dat hield de aantallen relatief beperkt al zijn er vele duizenden van geproduceerd…